യുക്തി അധിഷ്ടിതമായ ഒരു ചിന്താരീതിയാണ് യുക്തിവാദം (Rationalism). അന്തഃപ്രജ്ഞയുടെ സഹായമില്ലാതെ വസ്തുനിഷ്ഠമായി അറിവിനെ വിശകലം ചെയ്ത് സത്യം കണ്ടെത്താൻ ശ്രമിക്കുന്ന ചിന്താ രീതിയെ യുക്തിചിന്ത എന്ന് പറയുന്നു. അന്തഃപ്രജ്ഞയെ (intuition) സമ്പൂർണ്ണമായി ത്യജിക്കുന്ന രീതിയെ തീവ്രയുക്തിവാദം എന്നും, അന്തഃപ്രജ്ഞയ്ക്ക് താരതമ്യേന പ്രാധാന്യം കുറച്ചു നൽകുന്ന രീതിയെ മിതയുക്തിവാദമെന്നും പറയുന്നു. യുക്തിവാദത്തിൽ വിശ്വസിക്കുന്നവരെ യുക്തിവാദികൾ എന്നു പൊതുവേ പറയുന്നു. യുക്തിവാദികൾ പലരും നിരീശ്വരവാദികൾ ആവാമെങ്കിലും യുക്തിവാദവും നിരീശ്വരവാദവും രണ്ടും രണ്ടാണ്. എല്ലാ വിശ്വാസങ്ങളെയും സന്ദേഹത്തോടെ (skepticism) വീക്ഷിക്കുകയും ഇന്ദ്രിയങ്ങളിൽ നിന്ന് നമുക്കു നേരിട്ടുകിട്ടുന്ന അനുഭവങ്ങളും, ചിന്ത, അറിവ്, ബുദ്ധി (intellect) എന്നിവ ഉപയോഗിച്ചു വിശകലനം ചെയ്തു സത്യം കണ്ടെത്താൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഒരു രീതിയാണിത്‌. പുരാതന ഭാരതത്തിൽ നില നിന്നിരുന്ന ഒരു യുക്തിവാദ ചിന്താധാരയാണ് ചർവാകദർശനം.

In philosophy, rationalism is the epistemological view that "regards reason as the chief source and test of knowledge" or "any view appealing to reason as a source of knowledge or justification", often in contrast to other possible sources of knowledge such as faith, tradition, or sensory experience. More formally, rationalism is defined as a methodology or a theory "in which the criterion of truth is not sensory but intellectual and deductive".